zondag 6 juni 2010

Toeristisch Hardlopen deel 2: Het Litteken

Proloog
Berlijn neemt een bijzondere plaats in in mijn herinneringen. Niet dat ik er zo vaak geweest ben, maar het was de plaats waar in mijn jeugd de contouren duidelijk waren, letterlijk en figuurlijk. Je had er communisme en kapitalisme en dat was gescheiden door een hoge dubbele muur. Dat is het voor mij altijd gebleven, Berlijn, de stad van de muur. En nog steeds vormen de restanten van deze scheidslijn de contouren van een litteken. Een litteken dat ruimte laat om een rondje om/door de stad te rennen.

Go to the start
Om half zeven 's ochtends sta ik klaarwakker naast mijn bed. Pas na de middag hoef ik op het congres te zijn, dus er is wat tijd om te doden. Ik besluit direct mijn loopschoenen aan te trekken en gok er op dat Berlijn nog niet ontwaakt is. Dat zou de ideale gelegenheid zijn om te voet de stad te verkennen. iPod op en gaan. Mijn hotel staat op een voormalig stukje spergebiet tussen de twee muren. De plaats van de buitenmuur, die hoge, is in de straat gemarkeerd met kinderkopjes. Als een lint trekt dit litteken zijn sporen door de Berlijnse straten. Toch besluit ik te starten op een andere plek: de Gendarmenmarkt. Enerzijds omdat dit gewoon een mooi plein is, zeker bij mooi weer, anderzijds omdat er een cafe zit met internet toegang. Kan ik mooi mijn start life loggen voor twitter en facebook.

Als achtergrond muziek zet ik "Is there anyboy out there?" op van Pink Floyd, The Wall in live uitvoering, de 2e CD. Doet me herinneren aan het concert dat ex-Pink Floyd Roger Waters gaf kort na het vallen van de muur, op de Potsdammer Platz. Een gemiste kans mijnerzijds om deze artiest life op te kunnen zien treden met zijn grootste meesterwerk. Nee, ik verkoos er toen voor om hertentamens te doen en zodoende mijn propaedeuse in een jaar te halen. Het concert wel gezien toen op een klein zwart-wit TV-tje op mijn erg hete studentenkamer. Een groot spectakel. Volgend jaar krijg ik een herkansing, als Roger Waters Arnhem aandoet met de vertoning van deze Rockopera. De tickets liggen al klaar.

Via de Friedrichsstrasse ren ik in zuidelijke richting naar Checkpoint Charlie.

Hey you, out there beyond the wall
Aparte plaats, Checkpoint Charlie. Commercie heeft hier de overhand genomen met als hoogste dieptepunt de mogelijkheid om je te laten fotograferen met je eigen camera/fotograaf samen met een russisch en/of amerikaans geklede acteursoldaat. Maar niet om zeven uur 's ochtends dus. Ook het bezoek van Keith Haring, waarbij hij zijn karakteristieke afbeeldingen als open source art op de Berlijnse muur achterliet op deze plek, wordt inmiddels commercieel stevig uitgebuit. Onlangs heb ik nog met grote interesse een documentaire over Haring. Zijn ideeen over wegwerpkunst hebben ook hier een vervolg gekregen; de muur inclusief zijn schilderingen zijn inmiddels verdwenen en alleen nog in kaartvorm te bezichtigen.

Ik sla rechtsaf de Zimmerstrasse in en volg vanaf daar het litteken richting de Potsdamer Platz. Aan de linkerzijde passeer ik het "Topographie des Terrors" museum en de "Martin Gropius Bau".


Is there anybody out there?
Potsdamer Platz, ooit bruiste Berlijn, als "Die Mitte der Welt" zoals Edgar Reitz de periode 1929 – 1933 in zijn epos "Die Heimat" prachtig weergeeft. Het na-oorlogse Potzdamer Platz is een grote no-go zone, platgebombardeerd tijdens WOII. Van de kale plek waar voor het laatst The Wall werd opgevoerd is niets meer over. Architectonische "hoogstandjes" hebben de vlakte gerepopuleerd. Niet altijd even mooi en de historische houdbaarheid moet ook nog maar aangetoond worden. Het gapende gat is echter verdwenen en het verkeer raast er weer vrolijk voorbij. Rechts aanhouden, langs een groot monument ter herdenking van de Joodse oorlogsslachtoffers aan de rechter zijde (met daar tegenaan een atletiekbaan) en aan de overkant van de straat een iets meer weggestopt monument voor homoskesuelen die een gelijk lot ondergingen.

Ik vervolg het litteken, dat op deze toeristische plek van kinderkopjes is veranderd in travertijnen (?) stroken.

Nobody Home
Ik passeer de Brandenburger Tor en nader de Reichstag. Tijdje lang onbewoonbaar verklaard, eerst vanwege een brandje, daarna omdat er geen behoefte was aan democratie, vervolgens verwoest en herbouwd. Sinds de 90-er jaren weer bewoond. Tussendoor nog ingepakt door Christo. Ik loop er aan de oostkant langs, nog steeds het litteken volgend. 3KM gelopen op dit punt.

Ik stuit op de rivier de Spree, sla rechtsaf en steek links de brug over. Linksaf gaat het, de oever volgend in noordwaartse richting.

.... to be finished soon ...